آنوریسم چیست + انواع آنوریسم

آنوریسم چیست؟

آنوریسم چیست ؟ آنوریسم برآمدگی در دیواره شریان است. آنوریسم زمانی ایجاد می شود که یک ناحیه ضعیف در دیواره شریان یا سیاهرگ وجود داشته باشد. آنوریسم های درمان نشده می توانند باز شوند و منجر به خونریزی داخلی شوند. آنها همچنین می توانند باعث ایجاد لخته های خونی شوند که جریان خون را در شریان فرد مسدود می کند. بسته به محل آنوریسم، پارگی یا لخته می تواند تهدید کننده زندگی باشد.

آنوریسم بخشی ضعیف یا منبسط شده از شریان است، مانند برآمدگی در یک بالون. شریان های فرد رگ های خونی بزرگی هستند که خون اکسیژن دار را از قلب فرد به سایر قسمت های بدن می برند. اگر ناحیه ای در دیواره شریان ضعیف شود، نیروی پمپاژ خون می تواند منجر به برآمدگی یا آنوریسم شود.

انواع مختلف آنوریسم چیست؟

انواع آنوریسم ؟ آنوریسم می تواند در هر یک از شریان های بدن فرد ایجاد شود. آنوریسم می تواند در قلب، شکم، مغز یا پاها ایجاد شود. محل بوجود آمدن آنوریسم، تعیین کننده نوع آنوریسم است. آنوریسم آئورت شایع ترین نوع آنوریسم است. آنها در آئورت، بزرگترین شریان بدن فرد، ایجاد می شوند. آئورت رگ اصلی است که  خون را از قلب فرد خارج می کند. آنوریسم‌هایی که در شریان‌هایی غیر از آئورت ایجاد می‌شوند، آنوریسم محیطی نامیده می‌شوند.

🎥 ویدئوهای “ویدئو پیوند بای پس عروق کرونر توسط گلوبرن ۲” را میتوانید مشاهده کنید. 🎥

انواع آنوریسم

انواع آنوریسم عبارتند از:

آنوریسم آئورت شکمی (AAA: Abdominal aortic aneurysms)

آنوریسم آئورت شکمی ممکن است در جایی ایجاد شود که آئورت خون را به داخل شکم فرد حمل می کند.

آنوریسم مغزی( آنوریسم Cerebral )

آنوریسم مغزی که آنوریسم Cerebral نیز نامیده می شود، این آنوریسم ها بر سرخرگ مغز فرد تأثیر می گذارند. آنوریسم ساکولار (یا توت) شایع ترین نوع آنوریسم مغزی است. به صورت کیسه ای از خون متصل به شریان تشکیل می شود. به نظر می رسد یک توت گرد متصل به شریان است.

آنوریسم آئورت توراسیک

آنوریسم آئورت توراسیک ، نسبت به AAA کمتر شایع هستند. آنوریسم آئورت قفسه سینه در قسمت بالایی آئورت، در قفسه سینه فرد ایجاد می شود.

آنوریسم کاروتید

آنوریسم شریان کاروتید در شریان های کاروتید فرد ایجاد می شود. این رگ های خونی خون را به مغز، گردن و صورت فرد می آورند. آنوریسم کاروتید نادر است.

آنوریسم پوپلیتئال

آنوریسم پوپلیتئال در شریانی که از پشت زانو می گذرد ایجاد می شود.

آنوریسم شریان مزانتریک

آنوریسم شریان مزانتریک در سرخرگی شکل می گیرد که خون را به روده فرد می آورد.

آنوریسم شریان طحال

آنوریسم شریان طحال در شریان طحال فرد ایجاد می شوند.

علائم و علل آنوریسم

چه چیزی باعث ایجاد آنوریسم می شود؟

در برخی موارد، افراد با آنوریسم متولد می شوند. آنها همچنین می توانند در هر مرحله از زندگی فرد رشد کنند. اگر چه علت آنوریسم اغلب ناشناخته است، برخی از علل احتمالی عبارتند از:

• آترواسکلروز (تنگ شدن رگ ها)
• سابقه خانوادگی آنوریسم
• فشار خون بالا
• آسیب به آئورت فرد

علائم آنوریسم چیست؟

علائم آنوریسم چیست؟ در بسیاری از موارد، افراد نمی دانند که آنوریسم دارند. اگر آنوریسم پاره شود (بترکد)، یک وضعیت اورژانس پزشکی است که نیاز به درمان فوری دارد. علائم پارگی آنوریسم به طور ناگهانی ظاهر می شود.

فرد ممکن است احساس سبکی سر، ضربان تند قلب، درد شدید و ناگهانی در سر، قفسه سینه، شکم یا کمر و از دست دادن ناگهانی هوشیاری به دنبال سردرد شدید را داشته باشد.

هنگامی که آنوریسم علائم ایجاد می کند، علائم به محل آن بستگی دارد. فرد ممکن است متوجه علائم شوک شود، مانند افت فشار خون، احساس سرما و «بی‌حالی» و تپش قلب. سایر علائم آنوریسم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• گیجی یا سرگیجه.
• مشکل در بلع.
• خستگی.
• سردرد.
• حالت تهوع یا استفراغ.
• توده شکمی ضربان دار یا تورم در گردن فرد.
• ضربان قلب سریع.
• تغییر بینایی.

عوارض آنوریسم چیست؟

عوارض آنوریسم چیست؟ اگر آنوریسم پاره شود باعث خونریزی داخلی می شود. بسته به محل آنوریسم، پارگی می تواند بسیار خطرناک یا تهدید کننده زندگی باشد. آنوریسم در گردن فرد می تواند باعث ایجاد لخته خونی شود که به مغز فرد می رود. اگر لخته جریان خون را به مغز فرد قطع کند، باعث سکته می شود. هنگامی که آنوریسم مغزی پاره می شود، باعث خونریزی زیر عنکبوتیه می شود. برخی افراد این نوع سکته را خونریزی مغزی می نامند.

تشخیص و آزمایشات

چگونه آنوریسم تشخیص داده می شود؟ (تشخیص آنوریسم)

تشخیص آنوریسم : بسیاری از آنوریسم ها بدون ایجاد علائم ایجاد می شوند. پزشک و یا مرکز درمانی ممکن است آن را به طور تصادفی در طی یک معاینه معمول یا غربالگری دیگر کشف کند.

اگر علائمی دارید که ممکن است نشان دهنده آنوریسم باشد، پزشک آزمایشات تصویربرداری را انجام می دهد. تست های تصویربرداری که می توانند آنوریسم را پیدا کرده و به تشخیص آن کمک کنند عبارتند از:

• سی تی اسکن.
• CT یا MRI آنژیوگرافی.
• سونوگرافی.

چگونه آنوریسم را طبقه بندی می کنند؟ (طبقه بندی آنوریسم)

آنوریسم واقعی

در یک آنوریسم واقعی لایه‌های داخلی رگ به بیرون از لایه بیرونی که معمولاً آنها را محدود می‌کند، بیرون زده است. آنوریسم توسط این لایه های داخلی احاطه شده است. آنوریسم واقعی دارای هر سه لایه دیواره شریان (انتیما، مدیا و آونتیتیا) است. اغلب پزشک، آنوریسم را بر اساس بزرگی و نحوه شکل گیری آن طبقه بندی می کند.

طبقه بندی های مختلف آنوریسم عبارتند از:

آنوریسم دوکی شکل (Fusiform)

آنوریسم دوکی شکل (Fusiform) در تمام طرف شریان فرد برآمده می شود. برآمدگی در اطراف رگ بدون بیرون زدگی لایه های داخلی است. شکل آن شبیه توپ فوتبال یا دوک است. شکل محیطی و بالونی دارد. آنوریسم دوکی شکل زمانی رخ می دهد که بخشی از دیواره رگ های خونی ضعیف شده و متعاقباً گشاد می شود. برای اینکه دیوار به عنوان آنوریسم طبقه بندی شود، باید بیش از 50 درصد قطر طبیعی خود بالون شود.

آنوریسم ساکولار (Saccular)

آنوریسم ساکولار (Saccular) باعث برآمدگی فقط یک طرف شریان فرد می شود. آنوریسم ساکولار زمانی ایجاد می‌شود که فیبرهای لایه بیرونی از هم جدا می‌شوند و به فشار خون اجازه می‌دهد تا دو لایه داخلی را وادار به عبور از بالون کند.

آنوریسم قارچی (Mycotic)

آنوریسم قارچی (Mycotic) پس از اینکه عفونت (معمولاً در دریچه های قلب) دیواره شریان را ضعیف کرده است، ایجاد می شود.

آنوریسم کاذب یا سودوآنوریسم

آنوریسم کاذب یا سودوآنوریسم زمانی رخ می دهد که فقط لایه خارجی دیواره شریان فرد منبسط شود. اساساً شامل تخریب رگ نمی شود و مجموعه ای از خون است که به طور کامل از یک شریان یا سیاهرگ نشت می کند، اما در کنار رگ توسط بافت اطراف محدود می شود. این حفره پر از خون در نهایت یا به اندازه ای ترومبوز (لخته) می شود که نشت را مسدود کند یا از بافت سخت تری که آن را در بر می گیرد پاره می شود و آزادانه بین لایه های دیگر بافت ها یا به بافت های شل تر جریان می یابد.
آنوریسم کاذب یا سودوآنوریسم اغلب یا تروژنیک و ناشی از جراحی هستند می تواند در اثر ضربه ای ایجاد شود که شریان را سوراخ می کند و به عنوان عارضه شناخته شده ناشی از روش های شریانی از راه پوست مانند آرتریوگرافی یا پیوند شریانی یا استفاده از شریان برای تزریق ، تراکئوتومی و … ایجاد شوند. مانند آنوریسم واقعی ممکن است به صورت یک توده ضربانی غیر طبیعی در لمس احساس شوند. آنوریسم کاذب، بزرگ شدن هیچ یک از لایه های دیواره رگ خونی نیست. آنوریسم کاذب ممکن است نتیجه یک جراحی قبلی یا ضربه باشد. آنوریسم کاذب که به  سودوآنوریسم نیز معروف است، تنها لایه خارجی شریان (آدونتیتیا) را درگیر می کند.

مدیریت و درمان

آنوریسم چگونه درمان می شود؟ ( درمان آنوریسم )

درمان آنوریسم : اگر پزشک متوجه شود که فرد آنوریسمی پاره نشده دارد، وضعیت فرد را از نزدیک زیر نظر خواهد گرفت. هدف از درمان جلوگیری از ترکیدن آنوریسم با توقف جریان خون در آنوریسم است.

بسته به نوع، محل و اندازه آنوریسم، درمان می تواند شامل دارو یا جراحی باشد.

• پزشک ممکن است داروهایی را برای بهبود جریان خون، کاهش فشار خون یا کنترل کلسترول تجویز کند. این درمان ها می توانند به کند کردن رشد آنوریسم و کاهش فشار بر دیواره شریان کمک کنند.
• آنوریسم های بزرگ در معرض خطر ترکیدن ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. همچنین در صورت ترکیدن آنوریسم به جراحی نیاز خواهید داشت.

جراحی آنوریسم

انواع جراحی آنوریسم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

ترمیم آنوریسم اندوواسکولار (EVAR: Endovascular aneurysm repair) :

در طی جراحی اندوواسکولار، پزشک یک کاتتر (لوله نازک) را در رگ قرار می دهد. جراح از طریق کاتتر یک پیوند (بخشی از لوله های تخصصی) را برای تقویت یا ترمیم شریان وارد می کند. برای آنوریسم قفسه سینه، این روش ترمیم آنوریسم درون عروقی توراسیک (TEVAR: horacic endovascular aneurysm repair) نامیده می شود. اگر جراح مجبور باشد یک پیوند مخصوص با دهانه های سفارشی بسازد، این روش ممکن است ترمیم آنوریسم داخل عروقی (FEVAR: fenestrated endovascular aneurysm repair) باشد.

جراحی باز آنوریسم :

در برخی موارد، جراح ممکن است پیوند را انجام دهد یا آنوریسم را از طریق یک برش (جراحی باز) خارج کند.

کلیپینگ میکروواسکولار :

این نوع جراحی مغز باز آنوریسم های مغزی را درمان می کند. جراح یک گیره فلزی در پایه آنوریسم قرار می دهد تا جریان خون را قطع کند.

 دیگر روش های درمانی :

 دیگر روش های درمانی که شیوه های غیرتهاجمی و اینترونشنال هستند می توان به موارد کویلینگ اندوواسکولار و آمبولیزاسیون با مایع آمبولیزان اشاره کرد.

کویلینگ اندوواسکولار :

این روش کویلینگ اندوواسکولار، آنوریسم های مغزی را درمان می کند. جراح چندین کویل یا سیم پیچ (مارپیچی از سیم پلاتین) را از طریق یک کاتتر وارد می کند تا آنوریسم را ببندد. این کار باعث کاهش جریان خون به آنوریسم می شود و خطر پارگی را از بین می برد.

آمبولیزاسیون کویل پرکاربردترین تکنیک اندوواسکولار برای درمان (VAA: Visceral Artery Aneurysms) آنوریسم شریان احشایی است. کویل های فلزی را می توان به تنهایی یا با سایر عوامل/دستگاه های آمبولیک  مانند استنت ها یا مایع آمبولیزاسیون استفاده کرد. کویل ها می توانند انسداد مکانیکی و ترومبوز ثانویه را هم با فیبرهای ترومبوژنیک شان و هم واکنش التهابی ناشی از آن ایجاد کنند . سیم‌پیچ‌های فیبردار نسبت به سیم‌پیچ‌های بدون الیاف ترومبوژنیک ‌تر هستند. کویل ها باید در اندازه مناسب استفاده شوند، معمولاً تا بیش از 20٪ از مجرای عروق گسترده می شوند: کویل های کوچک(undersized) خطر انسداد ناکافی یا مهاجرت دیستال را افزایش می دهند ، در حالی که کویل های بزرگ نمی توانند مطابقت خود را کنترل کنند و عمل ترومبوژنیک خود را به حداقل می رساند . آمبولیزاسیون رگ‌های با اندازه متوسط یا بزرگ می‌تواند به دلیل خطر بالای مهاجرت کویل مشکلاتی ایجاد کند.

کاتتر آمبولیزاسیون از طریق مایع آمبولیزان :

روش کاتتر آمبولیزاسیون از طریق مایع آمبولیزان، خون رسانی به آنوریسم را قطع می کند. جراح یک کاتتر را در شریان آسیب دیده قرار می دهد و از لوله برای تزریق عوامل آمبولیزان که از خونریزی جلوگیری می کند استفاده می کند. یکی از عوامل آمبولیزاسیون مایع موثر در این درمان چسب های سیانواکریلات پزشکی هستند.

استراتژی آمبولیزاسیون کویل به مورفولوژی آنوریسم شریان احشایی ، اندازه، موقعیت (دیستال در مقابل پروگزیمال) و شریان درگیر بستگی دارد. در مورد آنوریسم شریان احشایی های دوکی شکل که کل محیط رگ را می پوشانند، معمولاً قربانی کردن شریان هدف ضروری است، در حالی که در مورد آنوریسم شریان احشایی  های ساکولار که فقط یک طرف رگ را درگیر می کنند، معمولاً حفظ شریان هدف امکان پذیر است.  مشروط بر اینکه گردن آنوریسم شریان احشایی  به اندازه کافی باریک باشد.

• آمبولیزاسیون با مواد آمبولیک مایع چسبنده (چسب آمبولیزان)

آمبولیزاسیون با چسب مایع جراحی (چسب جراحی مایع) در موارد منتخب به ویژه در آنوریسم های کاذب استفاده می شود. عملکرد فوری آن باعث می شود که در صورت خونریزی فعال و عارضه های درحال بروز استفاده شود. چسب های سیانواکریلات جراحی که به سادگی به عنوان چسب مایع جراحی مغز شناخته می‌شود، با روغن یددار (لیپیودول) در نسبت‌های متغیر (1:1 تا 1:8) مخلوط می‌شود تا زمان پلیمریزاسیون چسب آمبولیزان را کنترل کند و شفافیت رادیویی را به مخلوط منتقل کند. قبل از تزریق مخلوط چسب مایع جراحی ، فضای مرده میکروکاتتر با 5 تا 10 درصد دکستروز شستشو داده می شود تا از پلیمریزاسیون در لومن دستگاه جلوگیری شود. مخلوط چسب سیانواکریلات پزشکی ترجیحاً از طریق یک سرنگ 1 یا 2.5 میلی لیتری و تحت نظارت دقیق فلوروسکوپی تزریق می شود. چسب مایع جراحی مغز در هنگام تماس با خون، پلیمریزاسیون سریع و آمبولیزاسیونی دائمی را فراهم می کند. بلافاصله پس از تزریق، میکروکاتتر به سرعت خارج می شود تا از گیر افتادن نوک کاتتر در رگ جلوگیری شود.

چسب های بافتی سیانواکریلات پزشکی به واسطه ویژگی های ذاتی خود شامل، ویسکوزیته کم، سرعت پلیمریزاسیون سریع و قابلیت نفوذ خوب آنها برای استفاده در آمبولیزاسیون ناهنجاری های عروقی مناسب هستند. نکته حائز اهمیت در این رابطه  زیست سازگاری و عدم سمیت عروقی است که می باید برای مصارف اندووسکولار توسط مراجعه ذی صلاح تایید شده باشد. به بیان دیگر هر چسب بافتی سیانواکریلات را نمی توان به عنوان  چسب آمبولیزان  به کار برد. درحال حاضر تنها چسب سیانواکریلات پزشکی گلوبرن 2 به دلیل زیست سازگاری و عدم سمیت عروقی  دارای تاییدیه CE برای استفاده اندوسکولار می باشد وبه عنوان مایع آمبولیزان و اسکلروزان مورد استفاده قرار می گیرد. از این چسب جراحی بافتی برای درمان های نورواینترونشن و کاردیواینترونشن و رادیو اینترونشن در مواردی چون درمان ناهنجاری های وریدی شریانی(AVM)، فیستول شریانی وریدی کلیه ، آنوریسم ها، اندولیک ها و موارد بیشمار دیگر به طور موثر استفاده می شود.

آنوریسم کاذب یاتروژنیک (PA) یک عارضه کلاسیک است که طی آنژیوگرافی شریانی تشخیصی از راه پوست یا اقدامات مداخله ای رخ می دهد. چندین گزینه درمانی برای درمان PA توصیف شده است، از جمله جراحی، فشرده سازی با هدایت اولتراسوند (US)، آمبولیزاسیون با سیم پیچ، قرار دادن استنت، یا تزریق ترومبین از راه پوست. اکثریت آنوریسم های کاذب ایتروژنیک (PSAs) مستعد تزریق ترومبین با هدایت اولتراسوند هستند، مواردی که در بیماران باعث نوروپاتی، لنگش، فشرده سازی قابل توجه ورید و یا نکروز بافت نرم می شوند، کاندیدای ضعیفی برای این گزینه می باشند و به جراحی ارجاع می شوند.

به علاوه گرچه تزریق ترومبین موثرتر است اما در معرض خطر ریزش دیستال در شریان های اندام وایجاد شک آنافیلاکسی است. علاوه بر این، ترومبین بسیار گران است و در همه جا در دسترس نیست. مداخلات جراحی تهاجمی‌تر هستند، اما همچنان در صورت شکست سایر تکنیک‌ها یا در بیمارانی که با اثر توده‌ای مراجعه می‌کنند، نقشی  مهم را ایفا می‌کنند.

چسب مایع جراحی گلوبرن 2 که ترکیبی از NBCA  ومتاکریلوکسی سولفولان (NBCA-MS) است یک مایع آمبولیزان شناخته شده است که شامل یک کومونومر اختصاصی است که توسط CE اروپایی برای استفاده داخلی عروق تایید شده است . این چسب مایع جراحی مغز پلیمریزاسیون سریع (1-5 ثانیه) را نشان می دهد. علاوه بر این، NBCA-MS دارای اکوژنیسیته بالایی است و به همین دلیل هنگامی که در عروق یا بافت ها تزریق می شود توسط دستگاه اولتراسوند(US) به راحتی قابل تشخیص است. مزیت دیگر آن است که، اثربخشی چسب تحت تأثیر درمان ضد انعقاد یا ضد پلاکت قرار نمی گیرد.

 تکنیک جدید تزریق از راه پوست چسب سیانواکریلات پزشکی (NBCA-MS)  Glubran2 برای درمان PSA ایتروژنیک علامت‌دار و بدون علامت بود وجود دارد که اثربخشی و امکان‌سنجی آن با موفقت انجام شده است.

🎓  در صورت تمایل می توانید مقاله Percutaneous Treatment of Iatrogenic Pseudoaneurysms by Cyanoacrylate-Based Wall-Gluing را مطالعه نمایید. 🎓

• (Onyx، Squid، Phil) آمبولیزاسیون با مواد آمبولیک مایع غیر چسبنده

  امروزه عوامل کوپلیمر اتیلن وینیل الکل (EVOH) مانند اونیکس ،اسکواد و فیل که عوامل مایع تزریقی هیدروفوبیک رسوب دهنده، هستند. درآنوریسم های مغزی و محیطی استفاده می شود. این عوامل آمبولیک مایع، کوپلیمرهای EVOH هستند که با پودر تانتالیوم مخلوط شده و در دی متیل سولفوکسید (DMSO) حل شده اند. عوامل آمبولیک مایع EVOH دارای قوام “شبیه گدازه” ، زمان پلیمریزاسیون آهسته، دید فلوروسکوپی بالا، هستند. در مقایسه با چسب های مایع جراحی، معایب عوامل آمبولیک EVOH هزینه بالا، نیاز به میکروکاتترهای سازگار با DMSO، زمان آماده سازی طولانی تر (حدود 20 دقیقه نیاز به تکان دادن دارد )و انفوزیون DMSO لازم قبل از تزریق است DMSO. می تواند اسپاسم عروقی و درد را به دلیل سمیت اندوتلیالی ایجاد کند. عوامل آمبولیک EVOH معمولاً از طریق یک سرنگ 1 یا 2.5 میلی لیتری تزریق می شوند و به تدریج میکروکاتتر را عقب می کشند تا از گیر افتادن نوک آن جلوگیری شود. میکروکاتترهای جداشدنی نوک را می توان در موقعیت های آناتومیک خاص استفاده کرد، اگرچه آنها برای استفاده با چسب های آمبولیزان مناسب تر هستند .به علاوه ترکیبات پلی وینیل الکل به دلیل حضور تانتالیوم باعث آرتیفکت در پیگیری CT می شوند.

به طور کلی باتوجه به ساختار و محل آنوریسم می توان از عوامل آمبولیک مایع مانند چسب های مایع مغز در ترکیب با سایر دستگاه های آمبولی برای افزایش ظرفیت انسداد آنها یا به تنهایی استفاده کرد.

با توجه به تجربه عملی بنظر می رسد قیمت چسب سیانواکریلات پزشکی گلوبرن2 مقرون به صرفه تر از استفاده از میکروکویل ها به تنهایی باشد. جهت سفارش گلوبرن 2 از شرکت پارسان درمان پاد وارد لینک ثبت سفارش شوید.

آمبولیزاسیون با چسب آمبولیزان Glubran®2 بسیار سریع است و زمان متوسط  تزریق چسب مایع جراحی کمتر از 15 ثانیه می باشد ، بنابراین منجر به تشعشع کم در مقایسه با سایر تکنیک های آمبولیزاسیون می شود آمبولیزاسیون با مایع آمبولیزان گلوبرن 2 مقرون به صرفه است زیرا قیمت چسب سیانواکریلات پزشکی ،یک سی سیGlubran®2، سه برابر ارزان تر از هر کویل یا پلاگین detachable است.

📝 پیشنهاد میشود جهت اطلاعات بیشتر در این زمینه وبلاگ تیم پارسان درمان پاد در رابطه با آنوریسم چیست + انواع آنوریسم + درمان endoleak + انواع اندولیک + چسب جراحی بافتی چیست؟ را مطالعه نمایید. 📝